Μπορεί ένα άγαλμα να είναι πρόσφυγας;
Και να ήρθε στην Ελλάδα μαζί με τους άλλους πρόσφυγες στη Μικρασιατική καταστροφή

Στη αίθουσα 29 του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου υπάρχει ένα άγαλμα που λέγεται Προσφυγάκι.
Είναι μαρμάρινο, το ύψος του είναι 63 πόντοι και παριστάνει ένα φτωχό βοσκόπουλο που φοράει μία κάπα και κρατάει στην αγκαλιά του ένα σκυλάκι.
Είδε το φως τον 1ο π.Χ. αιώνα στην Ιωνία και ανέβηκε πάλι στη γη της το 1922 στην ανασκαφή στο Γεροντικό της Νύσσας κοντά στη Σμύρνη.
Το έφερε στην Ελλάδα ο αρχαιολόγος Κωνσταντίνος Κουρουνιώτης στη Μικρασιατική καταστροφή.
Την ιστορία του αφηγούμαστε στην παράσταση μας, σε μια παράσταση που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά αλλά τελικά σε όλους μας αφού ο ξεριζωμός είναι η μοίρα του ανθρώπου από την εμφάνιση του πάνω στη γη και η θύμηση των τόπων που έζησαν βοηθάει λαούς και ανθρώπους να χτίσουν νέες ζωές και πατρίδες.

Μια παράσταση που γίνεται στα πλαίσια των εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή και αφιερώνεται στους δύο αρχαιολόγους που πολύ νοιάστηκαν και αγάπησαν το Προσφυγάκι, τον Χιώτη Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη και τον Λημνιό Χρήστο Μπουλώτη, ο οποίος με το βιβλίο του <<Το άγαλμα που κρύωνε>> μας έδειξε πως τα αγάλματα έχουν όνειρα, επιθυμίες, ενθυμίσεις και θησαυρούς καλά κρυμμένους μέσα στα βάθη της μαρμάρινης ή πήλινης καρδιάς τους, που το παιδί και ίσως μόνον αυτό, μπορεί να τα αφουγκραστεί.

ΤΟ ΕΡΓΟ

Το έργο μας γίνεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο σήμερα.
Τρεις επισκέπτες θα βρεθούν μπροστά στο Προσφυγάκι και θα ανακαλύψουν ότι οι πρόγονοι τους βρέθηκαν μαζί στο καράβι που τους πήρε από τη Σμύρνη που καιγόταν.
Κουβαλούσαν και τρεις ότι πολυτιμότερο είχαν. Ο Κουρουνιώτης το αγαλματάκι, η Κυρά Λένη ένα εικόνισμα και μία συνταγή της γιαγιάς της και ο Κυρ Ιορδάνης το μπουζούκι του και μερικά κουκούλια.
Θα μιλήσουν για τους πρόσφυγες πατέρες,μητέρες, παππούδες και γιαγιάδες που μόχθησαν και πρόκοψαν στις νέες τους πατρίδες και πλούτισαν την Ελλάδα με τις γνώσεις, τις δεξιότητες, τη μουσική, τα τραγούδια, τις μυρωδιές, τις γεύσεις, τα έθιμα και τις παραδόσεις τους. Όλα αυτά που δένουν τις κοινωνίες των ανθρώπων και που η ανάμειξη τους γεννάει ένα καινούργιο πολιτισμό.
Τα αγάλματα θα ζωντανέψουν και θα αφηγηθούν και αυτά τις δικές τους ιστορίες. Κάποια ζουν ακόμα στα χώματα που γεννήθηκαν όπως η κόρη Φρασίκλεια που βρέθηκε πριν λίγα χρόνια στο Μαρκόπουλο ή η Θέμις που νομίζει πως κατοικεί στον Όλυμπο, αλλά και ο Αντίνοος που έρχεται από την Βιθυνία.
Το Προσφυγάκι όμως νοσταλγεί την πατρίδα του. Η θύμηση της είναι βαθιά χαραγμένη στο μάρμαρο του και δεν θα την ξεχάσει ποτέ.