Ένας καθηγητής Πανεπιστημίου, ο Τζων, και μια νεαρή φοιτήτρια, η Κάρολ, με αφορμή ένα μάθημα, μπλέκονται σε ένα παιχνίδι λέξεων, παρεξηγήσεων και παρερμηνειών – σε ένα παιχνίδι εξουσίας. Ο τίτλος «Ολεάννα» προέρχεται από ένα νορβηγικό παραδοσιακό τραγούδι το οποίο κάνει λόγο για την ουτοπία μιας ιδανικής κοινωνίας. Έτσι ακριβώς και το έργο, μέσα από τις σχέσεις εξουσίας που δημιουργούνται, επιχειρεί να διερευνήσει την «ουτοπία της πραγματικότητας». Μέσα σε ένα πανεπιστημιακό περιβάλλον, εκ πρώτης όψεως δημοκρατικό και ελεύθερο, τοποθετεί έναν καθηγητή και μία φοιτήτρια σε μία σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ τους. Η ανάγκη και των δύο για εξουσία και ασφάλεια καθιστά αδύνατη την μεταξύ τους επικοινωνία και την αμοιβαία κατανόηση. Η ίδια η πραγματικότητα τους παραμορφώνει σε θηρία και η επίφαση της πολιτισμένης δημοκρατίας που τους περιβάλλει, αποδεικνύεται ουτοπική.
Σημείωμα σκηνοθέτη
Στην «Ολεάννα» ο Ντέιβιντ Μάμετ εξερευνά τα όρια των ανθρωπίνων σχέσεων, μελετώντας τις σχέσεις εξουσίας που αναπτύσσονται ανάμεσα στα φύλα, καθώς και τις σχέσεις εξουσίας που δημιουργούνται στο πλαίσιο του ισχύοντος εκπαιδευτικού συστήματος, ενός συστήματος που, είτε δημιουργεί «πελατειακές σχέσεις» στους συμμετέχοντες, είτε δίνει άλλοθι σε συναισθηματικές αναπηρίες. Το έργο είναι μια μηχανή παραγωγής ερωτημάτων τα οποία συνοδεύουν τον θεατή μέρες μετά την παρακολούθηση της παράστασης. Ερωτήματα που εν έτει 2021 παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ. Πώς μπορεί ένας άνθρωπος τόσο απενοχοποιημένα να γκρεμίζει το μέλλον ενός άλλου; Πόσο επηρεάζει η συλλογικότητα την ατομική συνείδηση; Πώς μπορεί μια φιλική χειρονομία να μεταφραστεί σε παρενόχληση; Μήπως στην πραγματικότητα είναι; Μήπως η εξουσία την κάνει να είναι; Η «Ολεάννα» θεωρείται ένα από τα πιο προκλητικά κείμενα του Μάμετ. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά τον Μάιο του 1992 στο Κέμπριτζ της Μασαχουσέτης από τον θίασο BackBay Theater και κατάφερε να εγείρει αντιδράσεις. Οι κριτικοί αντιμετώπισαν το έργο ως μια δεξιά πολεμική ενάντια στην πολιτική ορθότητα, ενώ για τους αριστερούς ο Μάμετ έγινε σύμβολο της τοξικής αρρενωπότητας. Σήμερα, όμως, μετά το ξέσπασμα του ελληνικού #MeToo, ίσως είμαστε πλέον έτοιμοι για μία εκ νέου ανάγνωση.
