Το «Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού» ανήκει στους πολύστιχους ποιητικούς μονολόγους της «Τέταρτης Διάστασης» κορυφαίου έργου του Γιάννη Ρίτσου προορισμένο για την θεατρική σκηνή. Ο ίδιος ο ποιητής, πολλαπλά συνδεμένος με το θέατρο, εργάστηκε ως ηθοποιός στα προπολεμικά και κατοχικά χρόνια, στο θίασο της Κατερίνας, του Εθνικού, της Λυρικής Σκηνής, ως κριτικός χορού και περιστασιακά ως μεταφραστής αρχαίας τραγωδίας. Έγραψε τον μονόλογο «Κάτω απ’ τον ίσκιο του βουνού» το 1960, ο οποίος αν και δεν φέρει το όνομα της μυθικής ηρωίδας Ηλέκτρας, αναφέρεται στον κύκλο των Ατρειδών, όπως και η «Επιστροφή της Ιφιγένειας», ο «Ορέστης», η «Χρυσόθεμις», ο «Αγαμέμνονας». Εδώ ο ποιητής συναντά την ηρωίδα στην ηλικία των εβδομήντα χρόνων να κατοικεί σε ένα ερειπωμένο σπίτι στους πρόποδες ενός ψηλού βουνού και να εξομολογείται στην σιωπηλή τροφό της, που όπως λέει κι ο ίδιος στον πρόλογο «δεν μπορείς να καταλάβεις αν η σιωπή της είναι κούραση, σοφία, άγνοια, ανοχή, κατανόηση, γενική καταδίκη, γενική παραδοχή, στοργή, κατάφαση, άρνηση, εχθρότητα, ηλιθιότητα ή ένα δικό της ξεχωριστό όνειρο». Η δύναμη της ποιητικής φωνής του Ρίτσου υπερβαίνει τα όρια της στείρας αναπαράστασης του μύθου και ανοίγεται σε ερωτήματα που βασανίζουν τον σύγχρονο άνθρωπο . Με σπάνια συνειρμική εικονοπλασία, λυρισμό, αγωνία, ειρωνεία αποχωρίζεται το μυθικό παρελθόν των πρωταγωνιστών του κι επιχειρεί να θεραπεύσει προσωπικά και συλλογικά τραύματα μαρτυρώντας παράλληλα τη θέση του για την λειτουργία της ποίησης, για τη μοναξιά της δημιουργίας και τον κλειστό χώρο απ’ τον οποίο μιλούν τα πρόσωπα, που όμως οφείλει να ανοίγεται στο φως και στο κέντρο της ζωής. Τρεις αποστάσεις διανύει ο κάθε ήρωας των ποιητικών μονολόγων του Ρίτσου: η πρώτη αφορά τον ίδιο του τον εαυτό, η δεύτερη τον κλειστό χώρο ως το παράθυρο, η τρίτη φτάνει ως τον ορίζοντα- τέταρτη είναι η ίδια η ποίηση. Η σκηνή της ποίησης. Ή η ποίηση της σκηνής.
Λίγα λόγια για τη Νάνα Παπαδάκη
Η Νάνα Παπαδάκη είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης. Έχει συνεργαστεί με το Θέατρο Τέχνης, το Εθνικό θέατρο, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, με ιδιωτικές θεατρικές σκηνές και αρχαιολογικούς χώρους. Ως ηθοποιός έχει δουλέψει με τους σκηνοθέτες Γιώργο Λαζάνη, Μίμη Κουγιουμτζή, Θόδωρο Γράμψα, Στάθη Λιβαθινό, Ιόλη Ανδρέαδη, Έκτορα Λυγίζο, Νίκο Σακαλίδη, Δήμο Αβδελιώδη, Μίρκα Γεμεντζάκη, Σταμάτη Φασουλή, Ρούλα Πατεράκη κ.ά. Σκηνοθέτησε τον πλατωνικό διάλογο Ίων για το Φεστιβάλ των Αισχυλείων, την Κασσάνδρα της Κρίστα Βολφ στη γερμανική γλώσσα και συμμετείχε με ταινία μικρού μήκους σε δική της σκηνοθεσία στο Διεθνές Φεστιβάλ Κιν/κων Σχολών στο Μόναχο. Το «Encore- Γυναίκες της Οδύσσειας» (εκδ. μελάνι) είναι η πιο πρόσφατη ποιητική συλλογή της.
